AVRUPA’DA TERÖR

AVRUPA’DA TERÖR

Emine YILDIZ

Alp ACAR

Yaren AYDINGÜLER

Kaan DÜKAL

Terörizm Konsepti’nin Yapıtaşları ve Terörizmin Amacı?

Hayatımızın her alanında olduğu gibi terörizm de bir neden sonuç ilişkisi barındırmaktadır. Öncelikle terörizm konseptinin 3 temel yapıtaşından oluştuğunu söyleyebiliriz. Bunlardan ilki ideoloji, ikincisi organizasyon ve üçüncüsü şiddet eğilimidir. Terörizm bir ideolojiye dayanmaktadır. İdeoloji terörizmin başlangıcı yani hareket noktasıdır ve terörist grupların belirledikleri hedefe ulaşmaları için bir yol göstericidir. Bu olgu terörist grupların ruhlarına işlenir. İkinci temel olgu ise organizasyondur. Terörist gruplar kendi aralarında gizli ve sistematik bir şekilde örgütlenirler. Genelde bu örgütlenmede aynı amaca inananlar arasında gerçekleşmektedir. En son aşama ise artık belirli bir ideolojiye inanan bu kesim kendi içlerinde örgütlendikten sonra şiddet aşamasına geçmesidir. Yani bu 3 olguyu bir merdiven gibi düşünebiliriz. Birinci basamakta aşırılıkla bağlanılan bir ideoloji, ikinci Basamakta inanılan bu ideoloji için sıkı bir örgütlenme ve üçüncü yani son basamakta ise artık bir şiddet eylemi doğmaktadır. Terörizmin en temel araçlarından bir tanesi siyasi bir problemden kaynaklanan bir hadiseye dikkat çekmektir. Bu dikkat çekmeyi ise topluma korku faktörü ile anlatmaktadırlar. Bunun yanı sıra bu durum toplumun birlik ve beraberliğinin parçalanmasına da neden olmaktadır. Bu durum da bir bloklaşmayı doğurmaktadır. Terörizmin bir diğer önemli amacı ise var olan toplumsal ve siyasal düzeni bozmaktır. Genellikle saldırılar düzenleyerek gerçekleşen bu eylem sonucunda da devlet-toplum ilişkisi hasar görmektedir.

Avrupa’da yaşanan terör olaylarına kısaca bir bakış

Avrupa’da 2004 yılından bu yana birçok ülkeye düzenlenen terör saldırıları binlerce insanın yaşamını yitirmesine sebep olmuştur. Bu ülkelerin bazıları şu şekilde; Norveç, Almanya, Belçika, Fransa, İspanya, İngiltere’dir.

Bu terör saldırılarının biraz daha detayına inmek gerekir ise; 11 Mart 2004 tarihindeki İspanya, Madrid'de 3 trene bombalı saldırı düzenlenmiş olduğundan bahsedebiliriz. Saldırılarda 191 kişi yaşamını yitirirken 2 bin kişi de yaralanmıştır. Madrid’deki bu bombalı saldırıyı El Kaide üstlenmektedir. Seçimlere üç gün kala gerçekleşen bu saldırılar aslında terör örgütlerinin gözyaşı ve acıyı değil de kurbanlarının gözlerinde korkuyu görmek istediklerinin en büyük belirtisidir. İspanyol hükümetinin ilk başta ETA terör örgütünü sorumlu tutmasıda, yerel ve ideolojik etmenlerin terör örgütlerinin izler bıraktığı kurbanlarda hiçbir zaman unutulmadığı manasına gelir. İspanya bu saldırı gerçekleşmeden evvel 1968 yılından beri ETA terör örgütü ile uğraşmaktadır.

Londra'da ise 7 Temmuz 2005 tarihinde 4 terörist patlayıcılarla yoğun ulaşım noktalarında intihar saldırıları düzenlemiştir. Bu saldırılarda 56 kişi öldürülmüş, 700 kişi yaralanmıştır. Saldırının İngiltere’nin 11 Eylül’ü olarak adlandırılması, saldırı sonrası metroya olan ilginin azalması, saldırının G-7 zirvesi yapılırken gerçekleşmesi ve Saldırı sonrası İngiliz polisinin Brezilyalı bir elektrikçiyi trene binerken vurması, terörün kaos çıkarmada ne kadar etkili bir silah olduğunu gözler önüne sermiştir.

Norveç'in başkenti Oslo'da, Anders Behring Breivik, bombalı bir saldırı düzenledi. Aşırı sağcı Breivik, Oslo yakınlarındaki Utoya Adası'nda öğrencileri katletmiştir. Hristiyan kökten dinci Breivik’in Norveç Sosyal Demokrat Parti yaz kampını basması ve devamındaki katliam, terör saldırılarının sadece Müslümanlar tarafından gerçekleştirildiği ve illa bir örgüte bağlı kalınması gerektiği algısını yıkar. Kayıtlara göre saldırılarda 77 kişi ölürken, 200'den fazla kişi yaralanmıştır.

Fransa'nın başkenti Paris'te eş zamanlı farklı alanlarda gerçekleşen silahlı ve bombalı saldırılarda 130 kişi öldürüldü, 368 kişi yaralandı. Saldırıyı terör örgütü DEAŞ üstlendi. Aynı zamanda DEAŞ terör örgütünün üstlendiği diğer bir saldırı ise; Brüksel hava limanı ve bir metro istasyonundaki intihar saldırısında 32 kişinin hayatını yitirmesi ve 270 kişinin ise yaralanmasıdır. Bir diğeri ise; Fransa’nın en önemli milli bayramı olan Bastille Günü’nde Nice kentinin kana bulanmasıdır. DEAŞ üyesi bir terörist kamyonla insanları eze eze geçmiş ve 84 kişi yaşamını yitirmiştir.              

Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD) neden Brüksel’i hedef aldı?

22 Mart 2016’da gerçekleşen Brüksel saldırılarını politikacılar, "Belçika'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra yaşadığı en kara günler" olarak nitelemiştir. Metro istasyonuna yönelik saldırılarda 33 kişi hayatını kaybetmiş ve yaklaşık 250 kişi de yaralanmıştır.

IŞİD gibi bir örgütün Avrupa başkentleri arasında sayılabilecek Brüksel’de ne işi olduğundan bahsetmemiz gerekir ise; Brüksel, İslamcı grupların başlıca hedeflerinden biridir. Uzun süre İslamcı gruplarla mücadele eden ülkeden IŞİD'e katılmak için Suriye ve Irak'a giden teröristlerin sayısı oldukça yüksektir. Buna ek olarak Belçika'nın bazı şehirlerinde İslamcı örgütlerin hücreleri bulunmaktadır. Hücrelerin en aktif olduğu bölgeler Brüksel ve özellikle Brüksel'in güneybatısındadır. Uluslararası terörizm Paris ve Brüksel’de insan yaşamını etkileyecek boyutlara gelmiş ve hem ülke hem de insanlar için ciddi bir tehdit oluşturmuştur. Paris’te yapılan terör eylemlerinden sonra tehdit alan Brüksel olası saldırılara karşı önlemler almıştır. Önlem amaçlı toplu taşıma alanları bile kapatılmıştı. Güvenlik güçleri kasım ayında bir tatbikat yapmıştır. Terör tehdidi en yüksek seviyelere çıkmış ve şehrin bazı sokaklarına askerler mevzilenmiştir. Yaşanılan terörün bir sonucu olarak devlet içinde kurumsal sorunlar ortaya çıkmıştır. Bu zamanlarda, güvenlik güçleri ise bir yandan yoğun eleştiri alırken bir yandan da İslamcı terör örgütü altında açıkça ezilmekteydi. Uzmanların yorumlarına göre güvenlik hizmetlerinde ciddi oranda yetersizlik bulunmaktaydı. Yine uzmanlara göre terör tehditlerine gerekli ilgiyi ve hassasiyeti verilmemektedir. Aynı zamanda bu tip ‘terör saldırılarını engellemenin çok zor olduğu’ görüşündeler.

Kaynakça:

https://www.aa.com.tr/tr/dunya/avrupadaki-buyuk-teror-saldirilari-/886942

https://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/03/160322_belcika_isid

https://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/03/160323_isid_bruksel

https://www.dw.com/tr/i%C5%9Fid-neden-sald%C4%B1r%C4%B1yor/a-19363408

https://gsdrc.org/document-library/causes-of-terrorism-an-expanded-and-updated-review-of-the-literature/

https://tasam.org/tr-TR/Icerik/515/teror_nedir

https://tr.sputniknews.com/haberler/201603221021648054-bruksel-belcika-havalimani-patlama-isid/