ÇEKİLME SONRASI DEĞİŞEN DENGELER

Makalemizin konusu olan Türkiye'nin icra edeceği üçüncü operasyonu, ABD Başkanı Donald Trump' ın '' Suriye’den Çekilme Kararı'' kapsamında değerlendireceğiz. Öncelikle şunu ifade etmekte fayda görüyorum geride bıraktığımız iki operasyonda Münbiç ve Tel-Rıfat hadiselerini çözememiş olmamız, yeni harekatın uzamasına sebebiyet verecektir. Münbiç'e ve Tel-Rıfat'a zamanında yapılamayan müdahaleler ABD'nin ve ardından da Fransa'nın bölgede teröristlerle devriye gezmesi ile sonuçlandı. NATO müttefiki olan bu ülkelerin, savunma sözleşmesinin 5.maddesine aykırı davranarak, Türkiye'ye karşı silahlı eylemler gerçekleştirip ülkenin güvenliğini tehdit eden, teröristler ile devriye gezmesini nasıl izah edebiliriz? Bu gibi durumlar uluslararası antlaşmalara her zaman güvenilmeyeceğini, devletlerin her daim çıkarlarını koruyacak aktörler olduklarını hatırlatıyor.

Türkiyenin Üçüncü Operasyonu:

Türkiye bölgedeki güç dengesini, çıkarını ve güvenliğini yapmış olduğu iki harekatta tam sağlayamadığı için yeni bir harekat yapma gereksinimi duymuştur. Yapılacak olan bu harekat öncelikle Münbiç ve Tel-Rıfat'ın  alınması ile başlayacak sonra ise Fırat'ın Doğusuna yönelecektir. Türkiye' nin bölgeye yaptığı son harekattan bu yana 9 ay geçti. Bu süre zarfında bölgeye ABD'nin ve Körfez'de ki dostlarının lojistik desteği gerçekleşti. Yapılan yardımlar lojistik desteği  ile kalmadı , yeni terörist temini ve bunların eğitilmesi sağlandı.

Yaklaşık bir ay önce ABD Savunma Bakanı Jim Mattis Suriye'nin kuzeydoğusundaki sınır hattında gözlem noktası kurulacağını açıkladı. Mattis buna gerekçe olarak , Türkiye'yi Daeş gibi radikal unsurlardan ve Esad rejiminden kaynaklı gelebilecek terör tehditlerinden korumak olduğunu , göstermiştir. Lakin burada ki amaç Türkiye'yi Teröristlerden korumak değil , Teröristleri Türkiye'ye karşı korumaktır.

Türkiye'nin Fırat'ın Doğusuna gerçekleştireceği operasyon bölgesin de yaklaşık olarak 60.000 YPG'li terörist bulunmaktadır ve bu sayının artmaması için bir engel yoktur eğer operasyon yapılmaz ise. Türkiye yapacağı bu operasyon ile güvenlik problemini ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır. İcra edilecek olan harekatın ağırlık merkezi Fırat'ın Doğusu olacak ve bu bölge enerji, su kaynakları ve tarım alanları bakımından sadece Türkiye için değil diğer ülkeler içinde askeri ve ekonomik öneme sahiptir. Bu sebeplerden ötürü şu an sahada devlet unsurları ve devlet dışı unsurlar çıkar mücadelesine girişecekler. Yapılacak olan bu harekatın başarılı olması durumunda Türkiye Orta Doğu'da ki etkinliğini artıracak ve bunun yanında güvenlik endişesini aza indirgemiş olacak. Diğer taraftan bunun olmasını istemeyen Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler Türkiye'nin karşısında yer almaktadır.

Donald Trump'ın Çekilme Kararı:

ABD başkanı Donald Trump'ın '' Başkanlık dönemimde Suriye’de bulunmamızın tek nedeni olan IŞİD 'i (Daeş) bozguna uğrattık. '' mesajından sonra Suriye’de bulunan ABD askerlerinin çekilme kararı ilan edildi.Bu karar sadece Dünya Kamuoyunda değil , Trump yönetimi içerisinde ve sahada bulunan ABD askerleri arasında bir şok etkisi yarattı.

ABD'li birliklerin Suriye’de operasyonlarının biteceğinden şüphe duyan Rus Doğu-Bilimci Karine Gevorgyan, her şeyin yeni başladığını savundu ve ekledi ''ABD'li birlikler çok tükenmiş durumda ve Suriye'den çekileceğini söyleyen Trump, askeri üst yönetim farklı görüşte olsada, alt ve orta rütbeli subayların desteğini kazandı.

Rus Doğu-Bilimci Karine Gevorgyan'ın bu sözlerini destekler biçimde bir açıklama, ABD'nin CENTCOM Komutanı Joseph Votel'dan geldi. Trump'ın Suriye'den çekilme kararına ilişkin: '' Mideme yumruk yemiş gibi hissediyorum '' demiştir.

Alınan bu kararın etkileri Trump yönetimi içinde de sert bir şekilde hissedildi. ABD Savunma Bakanı James Mattis, ABD askerlerinin Suriye'den çekilme kararını protesto ederek istifasını Başkan Trump' a sundu. Yazdığı istifa mektubunda '' Şu an ki pozisyonunda kalamayacağını, Trump' ın düşünceleriyle paralel düşüncelere sahip bir savunma bakanının daha iyi işler yapabileceğini '' belirtti.

ABD her ne kadar Suriye’de ki birliklerini çekme kararı almış olsada, şunu unutmamak gerekiyor ki şu an Fırat’ın Doğusunda bulunan tek devlet ABD değildir. ABD bölgeden çekildiğinde artçıları Fransa, İngiltere ve İtalya bölgeden çekilecekler midir? Bu husus ile alakalı Fransa’nın BM daimi temsilcisi François Delotte şunları söyledi : ‘’ Fransa önümüzdeki haftalarda ABD’nin bölgede ki müttefiklerinin güvenliğinin sağlanması ile yakından ilgilenecektir. ‘’ Bu açıklamadan sonra bölgede ki ülkelerin şu nu idrak etmeleri gerekir ki, bölge ülkeleri güvenlik bakımından birbirlerine bağımlıdır.

Sonuç:

Bölgede kendi aleyhine değişen güç dengesini tekrardan sağlamaya çalışan Türkiye, önceki yaptığı operasyonlara nazaran daha zorlu bir operasyon için hazırlanma aşamasındadır.

Operasyonun hazırlanma aşamasında gelen ABD’nin çekilme kararı, Trump yönetiminde ve Dünya Kamuoyunda şaşkınlık yarattı. Bu arada şu sorunun sorulması gerekiyor , ABD’nin çekilmesi ile birlikte bölgede ki teröristlere verdiği silahları yanında götürecek mi ?NATO müttefiki olan Türkiye’nin güvenlik endişelerini ortadan kaldırmak için silahları alacak mı ? Bunlar çok iyi niyetli sorular ama ne yazık ki hayır.

Yapılan açıklamalara göre ABD’nin Ypg’ye verdiği silahlar bölgede Daeş’ e karşı mücadele edilmesi amacını taşıyordu. Daeş’e karşı ABD’nin zafer kazandığını Twitter’ dan duyuran Başkan Donald Trump, bölgede bulunmalarının başka bir nedeni kalmadığını söyledi. Ben buna katılmıyorum şöyle ki; ABD’nin Suriye’de ki politikasını kolayca tanımlayabiliriz;

1. Daeş’i yenilgiye uğratmak
2. İran askeri güçlerinin Suriye’den çekilinceye kadar, ABD askerlerinin Suriyede kalması
3. İsrail için Fırat’ın Doğusundaki su kaynaklarını muhafaza etmek
4. Suriye Hükümetini değiştirmek.

Bunlar kısaca ABD’nin Suriye’de varlık göstermesinin nedenleri ve bunlardan sadece bir tanesini, Daeş’i yenilgiye uğratmak, gerçekleştirdiğini iddia ediyor. İddia ediyor diyorum çünkü BM Terörle Mücadele Ofisi Genel Sekreteri, Vladimir Voronkov şunları söyledi: ‘’ Şu an da Dünya genelinde 20.000 Daeş’li teröristtin olduğu tahmin ediliyor, bunların çoğu Irak ve Suriye’dedir’’. Bu bağlamda ABD’nin bölgeden çıkması, samimiyetsiz bir davranıştır. Bu davranış karşısında Türkiye duraksamadan, bozulan güç dengesini tesis etmek için gereken adımları atmakta kararlı davranmalıdır.

KAYNAKÇA :

 (2017 , Ağustos 26 ) YeniŞafak , 21.yy’da bir zafer : Fırat Kalkanı :  https://www.yenisafak.com/dunya/21nci-yuzyilda-bir-zafer-firat-kalkani-2784901  adresinden alınmıştır.

( 2018 , Kasım 26 ) Hürriyet , ABD 12 Gözlem Noktası Kuracak : http://www.hurriyet.com.tr/dunya/abd-12-gozlem-noktasi-kuracak-41032090  adresinden alınmıştır.

( 2018 , Ağustos 18 ) Mynet , Suudi Kral’ından YPG’ye 100 Milyonluk Destek! ABD’den ‘’teşekkür’’ açıklaması :  https://www.mynet.com/suudi-krali-ndan-ypg-ye-100-milyonluk-destek-abd-den-tesekkur-aciklamasi-110104340966  adresinden alınmıştır.

( 2018 , Aralık 20 ) Sabah , Fransa’dan YPG/PKK’ya Destek :  https://www.sabah.com.tr/avrupa/2018/12/20/fransadan-ypgpkkya-destek  adresinden alınmıştır.

( 2018 , Aralık 21 ) SputnikNews , ABD’nin Suriye’den Çekilmesi : ‘ Her şey yeni başlıyor ‘  :  https://tr.sputniknews.com/analiz/201812211036753125-abd-suriye-cekilme/  adresinden alınmıştır.